"Seismic Base Isolation"
Earthquake ေၾကာင့္
Building မွာျဖစ္လာတတ္တ့ဲ . .
ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈေတြ နည္းေအာင္ သံုးတ့ဲ
Advanced Technology . . ၂ ခု႐ွိပါတယ္
အ့ဲဒါေတြက . .
1- Base Isolation Devices
2-Seismic Dampers
တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။🎯
အ့ဲဒီ Technology - ၂ မ်ိဳးကိုမသံုးလဲ . .
Seismic Resistant Building လုပ္လို႔ရပါတယ္ . . ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သံုးေနက်
Moment Resisting Frame ေတြသံုးမလား?
Shear wall ဒါမွမဟုတ္ Bracing သံုးမလား?
Duel system လုပ္မလား?
လုပ္လို႔ရပါတယ္ . . ဒါေပမယ့္
အ့ဲဒီ Building System ေတြက
Main Structural Member ေတြကို
အဓိက ကာကြယ္တာပါ . . Non-structural member ေတြျဖစ္တ့ဲ Brick walling ေတြ . . Door & Windows ေတြ နဲ႔ M & E service ေတြကို မကာကြယ္ပါဘူး
Hospital လိုအေဆာက္အဦေတြမွာ
ငလ်င္လႈပ္ၿပီးရင္လဲ Non-structural element ေတြက Functionable condition နဲ႔က်န္ရပါမယ္ . . မဟုတ္ရင္ ငလ်င္လႈပ္ၿပီးေတာ့ ေဆးရံုမွာေဆးကုဖို႔ ဓာတ္မွန္႐ိုက္လို႔ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး . .
Non-structural members ေတြရဲ႕
ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈ ေလ်ာ့နည္းေအာင္လို႔
Structure က Earthquake effects
ခံရမႈေလ်ာ့နည္းေအာင္ လုပ္ဖို႔အတြက္
Base isolator နဲ႔ Seismic Damper ကို
တီထြင္အသံုးျပဳခ့ဲၾကပါတယ္ . .
အခုအပိုင္းမွာေျပာမွာက
Base Isolation အေၾကာင္းပါ . .
Base Isolation လုပ္တ့ဲ concept ကို
ပံု(A) ကိုၾကည့္ရံုနဲ႔ သိန္ိုင္ပါတယ္ . .
Isolator တပ္တယ္ဆိုတာ
အေဆာက္အဦကို fricitionless roller ေပၚ တင္ထားသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေစမွာပါ . .
Vertical gravity loads ေတြကိုေတာ့
Transfer လုပ္ေပးေနမယ္ . .
Seismic လာရင္ Roller ေတြက ေရႊ႔ေနၿပီး
Building will not move with ground.
အေဆာက္အဦက Earthquake ကို
% အနည္းငယ္သာခံစားရေတာ့မွာပါ📇
ဒါနဲ႔ Hypothetical Building ဆိုတာ
စိတ္ကူးယဥ္ၿပီးၾကည့္လို႔ရေအာင္ ျပတ့ဲပံုပါ
တကယ့္အျပင္မွာက Roller ဆိုတာထက္
Flexible pad ေလးေတြ တပ္ဆင္ပါတယ္
က်ေနာ္ ဂ်ပန္က KAJIMA မွာေတြ႕ခ့ဲဖူးတ့ဲ
Flexible pad ရဲ႕ဖြဲ႔စည္းပံုကေတာ့
၂ ေပပတ္လည္ေလာက္ အထူ႐ွိတ့ဲ
Rubber အတံုးႀကီးရဲ႕အတြင္းထဲမွာမွ
Steel ထည့္ၿပီး Reinforce လုပ္ပါတယ္
ပံု (A) ေအာက္ေျခမွာျပထားတာမ်ိဳးပါ . .
အ့ဲဒီ Flexible pad ေတြကို isolator လို႔ေခၚၿပီး အ့ဲဒါတပ္ထားတ့ဲအေဆာက္အဦးေတြကိုေတာ့ Base Isolated Building လို႔ေခၚပါတယ္ . .
ဒါဆိုရင္ Isolated Building နဲ႔
Fixed Based Building ကို႐ွင္းၿပီးထင္ပါတယ္ . . ပံု(C) ကိုၾကည့္လိုက္ပါ📛
Isolatation လုပ္တယ္ဆိုတာ
Building ကို Ground နဲ႔တဆက္ထဲမျဖစ္ေအာင္ (Isolator ဆိုတ့ဲ ပစၥည္းအလႊာ တစ္လႊာထည့္ၿပီး) . . Building နဲ႔ Ground motion ကို . .Detach လုပ္လိုက္တာ
ခြဲထားလိုက္တာပါပဲ . .
ငလ်င္က Soil Layer အမ်ိဳးမ်ိဳးကို
ျဖတ္ၿပီး Building ကိုေရာက္လာတယ္ . .
အ့ဲမွာ Footing (သို႔) Column ေတြကို
Isolator တပ္ထားလိုက္ရင္ Building နဲ႔
Ground ကသက္သက္စီလိုျဖစ္သြားမယ္ . .
Ground motion က Super-structure ကို မေရာက္ေတာ့ဘူး . . Isolator က Absorb လုပ္လို႔သူ႔ဆီကိုပဲ အမ်ားဆံုးေရာက္သြားမယ္ . . ပံု (B) မွာၾကည့္ရင္ေတြ႕ပါမယ္
Isolator မွာပဲ Large Movement ျဖစ္မယ္
Building မွာ Small movement ပဲျဖစ္ေတာ့မယ္ . . Damage နည္းေစမယ္ . .
ဒါက Isolator ရဲ႕ အားသာခ်က္ပါ . .
ပံု(C) မွာ ျပထားသလို ပံုမွန္ Ground နဲ႔
တြဲေဆာက္တ့ဲအေဆာက္အဦေတြမွာ ခံရတ့ဲ
Lateral Force ထက္ 5 to 6 times
ေလာက္ထိ ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္ . .🔭
Isolator ေတြကို 1980 ေလာက္ကစၿပီး
တီထြင္အသံုးျပဳေနခ့ဲၾကပါတယ္ . .
International ကေန အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္ . . အသံုးမ်ားဆံုးႏိုင္ငံေတြက
Italy, Japan, New Zealand နဲ႔ USA ပါ
India နဲ႔ China လဲ သံုးလာပါၿပီ . ..
Isolator သံုးတ့ဲအေဆာက္အဦ
ကမၻာတ၀န္း ၁ေထာင္ေက်ာ္႐ွိေနပါၿပီ . .
အမ်ားအားျဖင့္ Hospital ေတြမွာ
အဓိကသံုးပါတယ္ . . ေ႐ွးေဟာင္း
Historic building/ structures ေတြကို
Retrofitting လုပ္ရာမွာလဲ သံုးပါတယ္
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ိဳၿမိဳ႕ရဲ႕ ဂုဏ္ေဆာင္
Tokyo Station ႀကီးကို Retrofitting
လုပ္တုန္းကလဲ Footing ရဲ႕ေအာက္ေျခမွာ
Isolator ေတြ ျပန္တပ္ထားခ့ဲၾကပါတယ္
You tube မွာ BEGIN Japanology လို႔႐ွာၾကည့္ပါ
2011 မွာ Large Eaethquake in Japan
ဆိုတ့ဲ Richter Scale 9.0 ႐ွိတ့ဲ ငလ်င္လႈပ္တာေတာင္ Tokyo Station ဟာ ဘာမွ မျဖစ္ခ့ဲပါဘူး . .
အခုဆိုရင္ ASEAN ေစ်းကြက္မွာပါ
Isolator ေတြလဲ၀ယ္လို႔ရေနပါၿပီ . .
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလဲ ဂ်ပန္ကသာမက
ဖိလစ္ပိုင္ကပါ Isolator ေတြအေၾကာင္း
ခဏ ခဏလာေျပာေလ့႐ွိၾကပါတယ္ . .
က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔မသံုးေသးရင္ေတာင္
ဗဟုသုတ သိထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ . .
ဒါမွသူတို႔နဲ႔ ယွဥ္ေျပာႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္
Isolator ရဲ႕အားနည္းခ်က္႐ွိပါတယ္
အ့ဲဒါကေတာ့ Durable မျဖစ္တာပါပဲ
Rubber နဲ႔ Steel နဲ႔ေပါင္းစပ္ထားတ့ဲ
Composite material ျဖစ္တ့ဲအတြက္
ျပန္ၿပီးေဆြးတတ္ ပ်က္စီးတတ္ပါတယ္
ဒါေၾကာင့္ ျပန္စစ္ေဆးၿပီး
လိုအပ္ရင္ ျပန္လဲေပးရပါမယ္ . .
က်ေနာ္ ဂ်ပန္ေလ့လာေရးခရီးစဥ္တုန္းက
KAJIMA institute မွာ ေလ့လာခြင့္ရခ့ဲတ့ဲ
Isolator ေတြဟာ ၆ ထပ္ RC တိုက္ရဲ႕ Basement Column ထိပ္မွာတပ္ထားတာပါ . . (ဒုတိယပံု မွာျပထားပါတယ္)
အ့ဲဒီမွာ ေမးၾကည့္ေတာ့ Isolator ေတြကို
၆ လ တစ္ခါ စစ္ေဆးၿပီး အသစ္လဲတယ္တ့ဲ
ဒီ ၆ ထပ္တိုက္ႀကီးကို Hydraulic jet ေတြနဲ႔ 'မ'ၿပီးလဲရတာလားဆိုေတာ့ ဟုတ္တယ္တ့ဲ .
"It's not very difficult in Japan" လို႔ေျပာျပပါတယ္ . .
ဒီေတာ့ အသစ္လဲေပးရတာက အခက္အခဲပါ
ဒီေန႔ MES မွာ Seminar လာလုပ္တ့ဲ ဂ်ပန္က
T-BAGs isolation method ကေတာ့ အသစ္ပါ . .သူကက်ေတာ့ ၃ ထပ္တိုက္ကို
400mmx400mmx80mm Sand bag . . သဲအိတ္ေတြနဲ႔ Isolator အျဖစ္ သံုးျပတယ္
သဲအိတ္ျဖစ္လို႔ျပန္လဲစရာသိပ္မလိုဘူး . .
ဒါေပမယ့္ အျမင့္ဆံုး ၅ထပ္ပဲ အာမခံတယ္🎯
ေနာက္ထပ္ Base-isolator ရဲ႕အားနည္းခ်က္က
Tall Building ေတြအတြက္ မရေသးတာပါ
Low and Medium rise building ေတြပဲ
အသံုးျပဳလို႔သင့္ေတာ္ပါေသးတယ္ . .
ဒါကို ေသခ်ာသိထား မွတ္ထားရပါမယ္။
အႏွစ္ခ်ဳပ္ကေတာ့
Base isolator ဆိုတာ အေဆာက္အဦရဲ႕
Flexibility နဲ႔ Damping ကိုတိုးေစၿပီး
Seismic Performance တက္ေစတာပါ
ငလ်င္က 6 RS နဲ႔လာတာခ်င္းတူရင္
Fixed Based Building က ထိခိုက္မႈမ်ားမယ္ . .
Base Isolated Building က ထိခိုက္မႈနည္းပါမယ္ . .
က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ငလ်င္ဒဏ္ခံ
အေဆာက္အဦေတြျဖစ္လာဖို႔ကေတာ့
Client နဲ႔ Non-engineer ေတြဖက္ကို
ေတာ္ေတာ္ေလး Education ေပးရပါအံုးမယ္
ဗဟုသုတ တစ္ခုခု ရၾကမယ္လို႔
ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ . .
မွ်ေ၀တယ္ဆိုတာ မဂၤလာတစ္ပါးပါ
Credit -
Aung Myat Thu
Bachelor of Egineering(Civil),
Post Graduate(Structure),
Associate Member, YE-MES,
Associate ASEAN Engineer,
STG - JSCE, Aff. M-ASCE
